«Γεννήθηκα ζωγράφος!» Η Μαρία Λιτσοπούλου μιλάει στη Γεωργία Σκοπούλη.

Δημοσιεύθηκε στον Ηπειρωτικό Αγώνα 20/09/2019

Με αφορμή την έκθεση κοσμήματος «Τέχνη που κατακτά το σώμα», που φιλοξενείται αυτές τις μέρες στο Ίδρυμα Ιωσήφ και Εσθήρ Γκανή, η Μαρία Λιτσοπούλου μίλησε στη Γεωργία Σκοπούλη.

Ζει στην Αθήνα αλλά δεν ξεχνάει τα Γιάννενα, την αγαπημένη πόλη, το σπίτι της στο Κάστρο, τη γειτονιά, τους φίλους. Έρχεται συχνά, και είναι πολλές οι εκθέσεις ζωγραφικής που έκανε στα Γιάννενα. Δίδαξε στο εικαστικό εργαστήρι της πόλης μας και ασχολήθηκε με την σκηνογραφία σε θεατρικά έργα του Δημοτικού μας Θεάτρου και του Θεατρικού Εργαστηρίου Ηπείρου (ΘΕΗ).

Εμείς βέβαια την ξέρουμε πιο πολύ σαν ζωγράφο. Γεννημένη Ζωγράφος έχω την αίσθηση ότι είναι. Και αν παρατηρήσει κανείς τους γυναικείους πίνακές της αλλά και τα προσωποκοσμήματα, που εκθέτει αυτές τις μέρες στο Ίδρυμα Ιωσήφ και Εσθήρ Γκανή, θα διαπιστώσει αυτή τη γλυκιά μελαγχολία που και το πρόσωπο τής ίδιας της Μαρίας εκπέμπει…

Με μεγάλη χαρά δέχτηκε να απαντήσει στις ερωτήσεις μας, για την έκθεση κοσμήματος στο Ίδρυμα Ιωσήφ και Εσθήρ Γκανή, τη ζωγραφική, και όχι μόνο.

«Τέχνη που κατακτά το σώμα» είναι ο τίτλος της έκθεσής σας. Μήπως το σώμα κατακτά την τέχνη;

Όχι, δεν νομίζω. Όλα τα κοσμήματα κατακτούν το σώμα και ίσως και την ψυχή, γιατί όποιος τα φοράει τού φτιάχνει τη διάθεση. Είναι και θέμα ψυχής, όχι μόνο διακόσμησης. Είναι και η εικόνα που δείχνεις στον άλλον που σε βλέπει φορώντας ένα κόσμημα. Ένα κόσμημα είναι ένα πολύτιμο αντικείμενο κάτι που έχει αξία και όχι πάντα τιμή.

Τι είναι αυτό που το κάνει πολύτιμο;

Τα υλικά, η σπανιότητα, η μοναδικότητα. Ένα κόσμημα πιστεύω ότι είναι μοναδικό όταν δημιουργείται από το πολιτιστικό μήνυμά του την ευαισθησία και την βαθιά κουλτούρα.

Κάθε μου κόσμημα είναι ένα μικρό γλυπτό

Θάλεγε κανείς, κ. Λιτσοπούλου, ότι τα κοσμήματά σας έρχονται από το παρελθόν, σαν ένα μυστήριο να κρύβεται πίσω από το καθένα.

Τα κοσμήματα που δημιουργώ δεν είναι φτιαγμένα από χρυσό ή ασήμι ή σμάλτο. Είναι φτιαγμένα από υλικά που τα βρήκα παραπεταμένα από την γιαγιά και τη μητέρα μου. Είναι ένα φτερό από ένα παράξενο πουλί, ένα κομμάτι βελούδο, παλιά κεντήματα, ημιπολύτιμες πέτρες και διάφορα μέταλλα αλλά και κάτι που θα βρω στο δρόμο. Κάθε μου κόσμημα είναι ένα μικρό γλυπτό, και πιστεύω ότι φαίνονται και πραγματικά και όμορφα.

Όταν θέλετε να φτιάξετε ένα κόσμημα το σχεδιάζετε στο μυαλό σας ή είναι τα υλικά που σας καθοδηγούν;

Τα υλικά με εμπνέουν. Απλώνω τα υλικά που έχω, όπως τα χρώματα στην παλέτα, και ξεκινάω. Άλλο έχω στο μυαλό μου και άλλο κάνω. Σπάνια βγαίνει αυτό που σκέφτηκα.

Το σπουδάσατε το κόσμημα;

Όχι. Αυτό, το ειδικό, που κάνω εγώ είναι δικής μου έμπνευσης. Αυτό δεν σπουδάζεται.

Γράφω τη ζωή. Αυτό σημαίνει ζωγραφική.

Σπουδάσατε όμως ζωγραφική. 

Από πολύ μικρή. Έχω πίνακες από πέντε χρονών. Από τότε έλεγα θα γίνω ζωγράφος. Και η οικογένειά μου με βοήθησε πάρα πολύ. Με έστειλε στην Περούτζια της Ιταλίας όπου σπούδασα ζωγραφική και χαρακτική και στη Ρώμη όπου σπούδασα σκηνογραφία και ενδυματολογία.

Τι σημαίνει για σας ζωγραφική;

Γράφω τη ζωή. Αυτό σημαίνει. Εμπνέομαι από τους ανθρώπους στο δρόμο και τους ζωγραφίζω. Δεν φτιάχνω τοπία, γιατί τα τοπία είναι ωραία και θα τα χαλάσω. Ζωγραφίζω ανθρώπους που είναι ήδη χαλασμένοι και προσπαθώ να τους καλυτερέψω, μπορεί και την ψυχή τους…

Πώς μπορεί να συμβεί αυτό;

Για να τους δώσω ψυχή, εννοώ. Περπατάς στο δρόμο και κανείς δεν σε κοιτάει στα μάτια. Κανείς κανέναν! Δεν το έχετε προσέξει κι εσείς; Προσπαθώ να τους δώσω ψυχή, να δουν τα πράγματα αλλιώς…

Ζωγραφίζετε κυρίως γυναικείες φιγούρες.

Δεν έχει σημασία αν είναι άντρας ή γυναίκα. Όπως έλεγε και ο Κουρμπέ η δύναμη της ζωγραφικής είναι στην ίδια τη ζωγραφική και όχι στο θέμα. Το θέμα είναι η αφορμή για να ζωγραφίσουμε.

Έχω την αίσθηση ότι γεννηθήκατε ζωγράφος.

Έτσι είναι, έτσι θυμάμαι τον εαυτό μου, ναι, σαν να γεννήθηκα ζωγράφος. Είναι το καλύτερο που μου έχουν πει ως τώρα! Σας ευχαριστώ.

Οι γυναικείες μορφές, στη ζωγραφική σας, έχουν κάτι από τη δική σας μορφή τη δική σας γλυκύτητα και μελαγχολία συνάμα…

Αλήθεια; μου το λέτε κι εσείς, μου το έχουν πει και άλλοι. Δεν ξέρω, έτσι βγαίνουν…

Έχετε ξανακάνει έκθεση με κόσμημα;

Είναι η δεύτερη που κάνω. Αυτά τα κοσμήματα έχουν γίνει πριν πέντε έξι χρόνια. Τώρα αν τύχει, όπως έτυχε αυτό το κολιέ με τα κουκούτσια ελιάς που έχω στην έκθεση. Το έφτιαξα για την παράσταση «Φαρμακεύτρια» του Θεόκριτου που παίχτηκε στο αρχαίο θέατρο της Ήλιδας στην Πελοπόννησο.

Και σκηνογράφος;

Μου αρέσει πάρα πολύ το θέατρο και πιστεύω ότι τα κοσμήματά μου έχουν κάτι το θεατρικό. Ασχολήθηκα με την σκηνογραφία πολλά χρόνια. Τώρα έχουν πολύ δυσκολέψει τα πράγματα… Διδάσκω σε ένα θέατρο σκηνογραφία, μάσκα κλπ.

Ετοιμάζετε κάτι καινούργιο;

Κάνω κεραμικά ανθρωπόμορφα. Πάλι με τον άνθρωπο, είναι το μόνο που με απασχολεί. Κάποτε θα κάνω και έκθεση.